Συμπολίτες μου,
Έχουν περάσει ήδη 33 μέρες από το πρώτο μήνυμά μου για την πανδημία. Έθεσα, τότε, έναν σαφή στόχο: Να περιορίσουμε την εξάπλωση του Κορωνοϊού στη χώρα, υπομένοντας και ατομικές θυσίες. Και αυτές τις θυσίες τις κάνατε, με υψηλό αίσθημα ευθύνης. Προστατεύτηκαν, έτσι, όλοι οι Έλληνες, κυρίως, όμως, οι πιο ευάλωτοι. Και κερδίσαμε πολύτιμο χρόνο, ώστε να οργανώσουμε καλύτερα το Εθνικό Σύστημα Υγείας. Σας αξίζει ένα μεγάλο ευχαριστώ. Για την εμπιστοσύνη, αλλά και την πειθαρχημένη συμπεριφορά. Αποδείξαμε, ως λαός, ότι έχουμε μεγάλες εσωτερικές δυνάμεις και αντοχές. Δείξαμε τον καλύτερό μας εαυτό. Κι αν αυτό μας προσφέρει μια εύλογη ικανοποίηση, γιατί όχι και υπερηφάνεια, μας εξοπλίζει, ταυτόχρονα, με πρόσθετο κουράγιο να συνεχίσουμε τη μάχη.
Ο πόλεμος δεν κερδήθηκε ακόμη. Τα κρούσματα μειώνονται, όπως κι ο αριθμός των ασθενών στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας. Η παραμικρή επανάπαυση, ωστόσο, μπορεί εύκολα να οδηγήσει σε οδυνηρό πισωγύρισμα. Στο διάστημα που πέρασε, είχαμε, και θα έχουμε ακόμα, δυστυχώς, απώλειες. Πολύ λιγότερες, όμως, απ’ όσες αν είχαμε ακολουθήσει άλλη πολιτική. Γι’ αυτό και θα επιμείνουμε στο δρόμο που χαράξαμε: Θα συμβουλευόμαστε πάντα τους ειδικούς. Η επιστροφή στην κανονική ζωή θα γίνει σταδιακά και σε φάσεις. Kαι μόνο όταν αυτό θα τεκμηριώνεται από επιστημονικά δεδομένα. Πάνω απ’ όλα, θα συνεχίζουμε να προστατεύουμε για καιρό τους ηλικιωμένους και όσους πάσχουν από βαριά, χρόνια νοσήματα.
Συμπολίτες μου,
Μέσα στην πρωτοφανή αυτή κρίση άλλαξαν πολλά με ιλιγγιώδη ταχύτητα. Αλλάξαμε και εμείς. Πιστεύω προς το καλύτερο. Ένα νέο Εθνικό Σύστημα Υγείας χτίζεται, ήδη, καθώς, σε μόλις πέντε εβδομάδες, έγιναν όσα δεν γίνονταν επί δεκαετίες. Συναντήθηκα και μίλησα με τους ανθρώπους της πρώτης γραμμής στα νοσοκομεία. Θαύμασα τις ικανότητες, την αφοσίωση και τη θέλησή τους. Και διαπίστωσα από κοντά ότι μαζί με τα κτίρια και τα τεχνικά μέσα εκσυγχρονίζονται και οι αντιλήψεις για το ρόλο και τον τρόπο λειτουργίας της δημόσιας Υγείας. Η αναμόρφωση του ΕΣΥ δεν σταματά εδώ. Αποτελεί προσωπική μου δέσμευση να προσθέσουμε αμέσως εκατοντάδες κρεβάτια ΜΕΘ, ώστε να προσεγγίσουμε γρήγορα τον Ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Η πανδημία υποχωρεί. Αλλά είναι πολύ πιθανό να επιστρέψει τον επόμενο χειμώνα. Και πρέπει να μας βρει έτοιμους. Μαζί με το ΕΣΥ, ωστόσο, νέα μορφή παίρνει και το σύνολο του δημόσιου τομέα: Οι υπηρεσίες του ψηφιοποιούνται και απλώνονται για να εξυπηρετούν πιο εύκολα και πιο σύντομα τον πολίτη. Συνταγογραφήσεις και πιστοποιητικά εκδίδονται, πλέον, ηλεκτρονικά. Το Gov.gr έχει μπει για τα καλά στη ζωή μας και την κάνει πιο εύκολη. Οι υπάλληλοι εξοικειώνονται με την τεχνολογία. Ενώ, μέχρι σήμερα, σχεδόν 5 εκατομμύρια είναι οι συμμετοχές μαθητών αθροιστικά σε ψηφιακές τάξεις με τη βοήθεια δεκάδων χιλιάδων φιλότιμων εκπαιδευτικών. Πολλές επιχειρήσεις μας, αποδεικνύονται ανθεκτικές και ευέλικτες: Άλλες στρέφουν την παραγωγή τους σε προϊόντα της συγκυρίας, όπως τα αντισηπτικά. Και άλλες, συνεργάζονται μεταξύ τους για να προσφέρουν στα νοσοκομεία υλικά υψηλής τεχνολογίας, όπως μάσκες τρισδιάστατης εκτύπωσης για τους γιατρούς.
Την ίδια ώρα, Έλληνες επιστήμονες είναι παρόντες σε όλα τα διεθνή ερευνητικά προγράμματα που διεξάγονται εναντίον του ιού. Ενώ η κινητοποίηση της κοινωνίας εκφράζεται πολυδιάστατα: Με τις μεγάλες δωρεές ιδιωτών. Με τον εθελοντισμό χιλιάδων πολιτών. Αλλά και με την πειθαρχία όλων. Γιατί ο στόχος είναι κοινός.
Συμπολίτες μου,
Με την υπεύθυνη στάση σας, δαμάσατε το πρώτο κύμα του Κορωνοϊού. Γιατροί και νοσηλευτές, ένστολοι και Πολιτική Προστασία στάθηκαν στην πρώτη γραμμή. Και στο πλευρό τους, πολλοί άλλοι μαχητές αυτής της «νέας καθημερινότητας»: Οι υπάλληλοι των καταστημάτων τροφίμων. Τα παιδιά που μεταφέρουν έτοιμο φαγητό. Αλλά και οι εργαζόμενοι που κρατούν νύχτα-μέρα τις πόλεις μας καθαρές. Όλοι αυτοί «δίνουν ζωή στη ζωή μας». Είναι σίγουρο πως, όταν περάσει η κρίση, θα βλέπουμε αλλιώς τους ανθρώπους που γεμίζουν τα ράφια των σούπερ μάρκετ. Θα ανησυχούμε αν το παλικάρι στο μηχανάκι δεν φοράει το κράνος του. Και θα λέμε καλημέρα στις γυναίκες και στους άντρες που θα αδειάζουν τους κάδους της γειτονιάς μας. Δεν θα είναι πια αόρατοι όπως ήταν, ίσως, για κάποιους. Πολλοί έπρεπε να βάλουν την προστατευτική μάσκα για να λάμψει από πίσω της το φωτεινό τους πρόσωπο. Είναι το πρόσωπο της προκοπής και της αλληλεγγύης. Της αυριανής Ελλάδας. Και θέλω να τους ευχαριστήσω, για μία ακόμη φορά, εκ μέρους όλων των πολιτών.Το μεγαλύτερο κέρδος μας, ωστόσο, από αυτή την πρωτόγνωρη κρίση έχει όνομα. Και λέγεται Εμπιστοσύνη. Εμπιστοσύνη προς το Κράτος. Προς την Κυβέρνηση. Προς τον συμπολίτη! Γιατί, μέσα σε 50 ημέρες, διαλύθηκαν μύθοι δεκαετιών. Και βγήκαν συμπεράσματα, που θα μας συνοδεύουν για καιρό. Αποδείχθηκε, για παράδειγμα, πως το κράτος πρέπει πρωτίστως να αξιολογείται με βάση την αποτελεσματικότητά του. Και πως, όταν το κράτος δεν γίνεται λάφυρο της εξουσίας, τότε μετατρέπεται σε αληθινή «Πολιτεία». Όχι σε έναν κομματικό προορισμό. Αλλά σε μία ομπρέλα φροντίδας για όλους. Που αναθέτει την ευθύνη των κρίσιμων τομέων στους πιο άξιους. Αυτή η παρακαταθήκη εμπιστοσύνης και αξιοκρατίας δεν πρέπει να φύγει μαζί με την πανδημία. Γιατί θα την χρειαστούμε για την επόμενη μεγάλη πρόσκληση: Την ανάταξη της οικονομίας μας.
Η κυβέρνηση βρέθηκε απέναντι σε μία πρωτοφανή κρίση. Και αντέδρασε γρήγορα: Διαθέτει περισσότερα από 14 δις για να στηριχθούν εργαζόμενοι και επιχειρήσεις. Και εξασφαλίζει ακόμη 10 δις ευρώ ρευστότητας και πρόσθετα ευρωπαϊκά κονδύλια. Ήδη, 750.000 εργαζόμενοι εισπράττουν την ενίσχυση των 800 ευρώ. Σχεδόν 200.000 άνεργοι πήραν παράταση στο επίδομα τους. Σε παραπάνω από 500.000 επιχειρήσεις έχουν ανασταλεί όλες οι φορολογικές και ασφαλιστικές υποχρεώσεις. Και 85.000 επιστήμονες δήλωσαν συμμετοχή σε προγράμματα αμειβόμενης τηλεκατάρτισης.
Σήμερα, ανακοινώνω μία ακόμη πρωτοβουλία προς μία ειδική ομάδα του πληθυσμού: Οι 155.000 μακροχρόνια άνεργοι της πατρίδας μας θα λάβουν έκτακτη οικονομική ενίσχυση 400 ευρώ. Προσοχή, όμως: Μέχρι σήμερα, θυσιάζουμε συνειδητά ένα μέρος της ευημερίας μας για να προστατεύσουμε την υγεία και την κοινωνική συνοχή. Γιατί η ύφεση το 2020 θα είναι μεγάλη. Ακόμα μεγαλύτερη, όμως, μπορεί να είναι η ανάκαμψη το 2021. Και, σε αντίθεση με το παρελθόν, σήμερα διαθέτουμε ένα μεγάλο πλεονέκτημα: Ένα τεράστιο απόθεμα αξιοπιστίας και σοβαρότητας. Αυτό το εθνικό κεφάλαιο, λοιπόν, δεν επιτρέπεται να σπαταληθεί σε αλόγιστα αιτήματα και πρόχειρες παροχές. Γιατί ένας πόλεμος σε εξέλιξη απαιτεί εφεδρείες. Θα μοιραστούμε τα βάρη της κρίσης με τρόπο δίκαιο, όπως το κάνουμε μέχρι σήμερα. Για να έχουν όλοι μετά, μέρισμα από την αναπτυξιακή έκρηξη που θα ακολουθήσει.
Στην αρχή αυτής της περιπέτειας, ζήτησα την ισχύ της εμπιστοσύνης σας. Και μου την προσφέρατε απλόχερα. Πιστεύω ότι, με σκληρή δουλειά, σας την ανταποδίδω καθημερινά. Δεν ξεχνώ, όμως, ότι αυτή η κατάσταση δεν θα συνεχιστεί επ’ αόριστον. Μετά την κρίση, η κάθε εξουσία οφείλει να εγκαταλείπει το απυρόβλητο της ανάγκης, δυναμώνοντας την λογοδοσία. Γιατί καμία έκτακτη συνθήκη δεν μπορεί να αμφισβητεί τη δημοκρατική ευαισθησία.
Η Βουλή και οι θεσμοί, λοιπόν, λειτουργούν παρά τους περιορισμούς. Όμως, θα το ξαναπώ: Η Ελλάδα μετά την πανδημία πρέπει να είναι μία ανανεωμένη Ελλάδα! Η κρίση ίσως μας πληγώσει. Θα μας έχει οπλίσει, ωστόσο, με πολύτιμες εμπειρίες για να οικοδομήσουμε ένα πιο ισχυρό και σύγχρονο κράτος. Γιατί, ακριβώς, τα μεγάλα βήματα που γίνονται τώρα είναι όπλα που μπορούν να κάνουν αυτή την πρόσκαιρη δοκιμασία μοχλό σταθερής προόδου. Να εντάξουν τις σκοπιμότητες της στιγμής στο στρατηγικό σκοπό του μέλλοντος. Και έτσι τα μέτρα της επικαιρότητας, να γίνουν πυροδότες διαρκών μεταρρυθμίσεων. Πρόκειται για κατακτήσεις που θα μας βοηθήσουν, ώστε μετά την καταιγίδα να κάνουμε μία νέα αρχή. Με άλλα λόγια, μετά την εμπειρία του Κορωνοϊού, είναι στο χέρι μας η «ανάγκη του σήμερα» να θεμελιώσει την «αναγέννηση του αύριο». Και το σκληρό παρόν να γίνει πρόλογος πιο αισιόδοξων καιρών.
Κλείνω με τις εξής σκέψεις,
Στην προηγούμενη επικοινωνία μας, είχα τονίσει ότι στη μάχη κατά του Cοvid-19, ο Απρίλιος είναι ο πιο κρίσιμος μήνας. Σήμερα σας λέω ότι αυτή είναι η πιο κρίσιμη εβδομάδα! Μία πραγματικά Μεγάλη Εβδομάδα. Στην οποία αποτυπώνονται, εφέτος, τα Πάθη και οι θυσίες μας για να ξεπεραστεί ο Γολγοθάς της πανδημίας και να φτάσουμε στην Ανάσταση. Αυτό το Πάσχα θα το θυμόμαστε ως το Πάσχα της Αγάπης. Αλλά και της Ευθύνης. Θα το περάσουμε χωριστά από δικά μας πρόσωπα. Και μακριά, ίσως, από τους τόπους μας. Και, δίχως προσκύνημα στις εκκλησίες. Ξέρω ότι είναι πολύ δύσκολο. Δεν κινδυνεύει η πίστη μας, αλλά η υγεία των πιστών. Έτσι, όμως, θα δικαιώσουμε και το αληθινό μήνυμα της μεγάλης γιορτής. Που είναι η νίκη της ζωής απέναντι στον θάνατο.
Με τον τρόπο της αυτή η Μεγάλη Εβδομάδα αποκτά μια ξεχωριστή πνευματικότητα. Μας φέρνει αντιμέτωπους με τους φόβους μας, αλλά και τις προσδοκίες μας. Μας ωθεί να μείνουμε ταπεινοί και να αναλογιστούμε τι είναι πραγματικά σημαντικό στη ζωή μας. Ας μείνουμε, λοιπόν, στο σπίτι. Για να ανταμώσουμε πάλι, υγιείς και δυνατοί, όταν περάσει η τρικυμία. Μένουμε σπίτι, βγαίνουμε νικητές. Γιατί μια κλωστή χωρίζει τη νίκη απ’ την καταστροφή: Αν δεν τηρήσουμε μέχρι τέλους τις συμβουλές των ειδικών, μπορεί να διαλύσουμε όσα πετύχαμε.
Στον ορίζοντα φαίνεται η στιγμή που τα καταστήματα και τα σχολεία θα αρχίσουν να ανοίγουν με προσεκτικά βήματα. Οι μηχανές της οικονομίας να ξαναζεσταίνονται. Και οι άνθρωποι να συναντώνται και πάλι στους δρόμους, στις δουλειές, στους χώρους άθλησης. Όλα αυτά, ωστόσο, θα πρέπει να γίνουν με σύνεση. Με σχέδιο. Με τους γιατρούς πάντα να μας συμβουλεύουν. Με νέες συνήθειες. Με την ατομική υγιεινή να έχει γίνει τρόπος ζωής. Με ξεχωριστή φροντίδα για τους ηλικιωμένους μας. Και με τα τυχόν κρούσματα να εντοπίζονται και απομονώνονται αμέσως, πριν γίνουν απειλητικά.
Το πιστεύω: Είναι στο χέρι μας να φέρουμε πιο κοντά μας το μέλλον που επιθυμούμε. Και προσέχοντας σήμερα, να κάνουμε το αύριο ακόμη πιο φωτεινό και αισιόδοξο. To μπορούμε και θα το καταφέρουμε!
Καλή Ανάσταση σε όλες και όλους!