Καλό μεσημέρι σε όλες και όλους,
Α. Σταδιακή Μετάβαση στη νέα κανονικότητα
Η Ελλάδα, όπως και ολόκληρη η Ευρώπη, βιώνει τους τελευταίους μήνες μια πρωτοφανή κρίση με την πανδημία του κορονοϊού. Κατά τη διάρκεια της υγειονομικής κρίσης, οι Έλληνες επέδειξαν ατομική υπευθυνότητα και συλλογική ωριμότητα. Η μέχρι σήμερα επιτυχία του σχεδίου μας, ιδίως σε σύγκριση με άλλες ανεπτυγμένες ευρωπαϊκές χώρες αντίστοιχου πληθυσμού, δεν είναι μια φωτογραφία της στιγμής για το αρχείο. Είναι για να μας θυμίζει καθημερινά γιατί πήραμε από την αρχή αυτά τα μέτρα:
-Για να μην νοσήσουν πολλοί, ταυτόχρονα.
-Για να μην καταρρεύσει το Εθνικό Σύστημα Υγείας, από την ταυτόχρονη εισαγωγή ασθενών.
-Για να μην φέρουμε τους γιατρούς και τους νοσηλευτές μας στην κατάσταση που είδαμε -ακόμη και στις πιο ανεπτυγμένες χώρες- δηλαδή, με απόγνωση, να πρέπει να διαλέξουν ποιος θα ζήσει και ποιος θα πεθάνει.
– Για να μην χάσουμε αγαπημένα μας πρόσωπα από την έλλειψη ενός κρεβατιού σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας, ή από την έλλειψη ενός αναπνευστήρα.
Σκοπός των αυστηρών μέτρων δεν ήταν να μείνουμε για πάντα κλεισμένοι στα σπίτια μας. Σκοπός είναι να πάρουμε τις ζωές μας πίσω.
Να κερδίσουμε τον τρόπο ζωής που μας στέρησε προσωρινά ο πόλεμος απέναντι σε έναν ύπουλο και αόρατο εχθρό, όπως η πανδημία του κορονοϊού. Είναι ξεκάθαρο, βέβαια, ότι θα διατηρήσουμε όλες τις απαραίτητες συνήθειες και συμπεριφορές που θα μας συντροφεύουν από δω και πέρα, ιδίως στην τήρηση των αποστάσεων και των μέτρων ατομικής υγιεινής και προστασίας και των όποιων επιπλέον μέτρων μας υποδείξουν οι ειδικοί, όπως, ενδεχομένως, η χρήση μάσκας στα μέσα μαζικής μεταφοράς. Δείξαμε ότι οι Έλληνες, στα δύσκολα, ενωμένοι, τα καταφέρνουμε. Και το ίδιο ενωμένοι θα προχωρήσουμε στη σταδιακή μετάβαση στη «νέα κανονικότητα».
Η πορεία αυτή θα γίνει με σχέδιο, σταδιακά, συγκροτημένα. Μετά τη λήξη των περιοριστικών μέτρων που ισχύουν έως τις 4 Μαΐου, το συγκροτημένο σχέδιο της Κυβέρνησης θα αρχίσει να ξεδιπλώνεται σε επιμέρους στοχευμένες φάσεις, διαδοχικά μέσα στους μήνες Μάιο και Ιούνιο. Ο κανόνας θα είναι ότι τα στάδια άρσης των περιοριστικών μέτρων απέχουν χρονικά μεταξύ τους, ώστε να υπάρχει η δυνατότητα να αξιολογείται συνεχώς η εξέλιξη της πανδημίας.
Αρχικά θα ανοίξουν τα κομμωτήρια, οι επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου και προσωπικής υγιεινής, με συγκεκριμένους κανόνες σχετικά με την εξυπηρέτηση του κοινού. Στη συνέχεια, θα ανοίξουν σταδιακά -και σε εύλογη χρονική απόσταση μεταξύ τους- οι βαθμίδες της εκπαίδευσης. Σε επόμενη φάση θα ανοίξουν οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις, οι επιχειρήσεις εστίασης, πάντοτε υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις και εφόσον εξελίσσεται ομαλά η υγεία του πληθυσμού.
Ανοιχτές θα είναι και οι εκκλησίες για ατομική λατρεία από τα πρώτα βήματα της αποκλιμάκωσης των περιοριστικών μέτρων, ενώ σε επόμενο στάδιο, οι χώροι λατρείας θα ανοίξουν, με συγκεκριμένους κανόνες και μέτρα προστασίας, τις λειτουργίες τους και για το ποίμνιο. Εν συνεχεία, θα ανοίξουν οι ξενοδοχειακές μονάδες αρχικά 12μηνης διάρκειας και – αφού διευθετηθεί και το θέμα των μεταφορών- και τα εποχικά τουριστικά καταλύματα από τέλος Ιουνίου-αρχές Ιουλίου.
Η φιλοσοφία και οι διαδοχικές φάσεις του σχεδίου μετάβασης στη «νέα κανονικότητα» θα ανακοινωθούν από τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη αύριο Τρίτη 28 Απριλίου στις έξι το απόγευμα. Αμέσως μετά θα ακολουθήσει κοινή παρουσίαση των πτυχών του σχεδίου από τους συναρμόδιους Υπουργούς. Υπενθυμίζεται ότι τα περιοριστικά μέτρα ισχύουν στο ακέραιο μέχρι τις 4 Μαΐου 2020.
Μέχρι να αρθούν, τηρούνται ευλαβικά για την προστασία της υγείας μας, των ανθρώπων που αγαπάμε και για το κοινό καλό. Ακόμη και συμβολικές συναθροίσεις, όπως αυτές για τον εορτασμό της Πρωτομαγιάς, μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο όσα με κόπο κερδίσαμε μέχρι σήμερα. Θα είναι κρίμα. Είναι ελάχιστη ένδειξη σεβασμού τόσο για το εργατικό κίνημα, όσο και για τους εργαζόμενους στο σύστημα υγείας, αλλά και για όλους τους εργαζόμενους του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, να μην υπάρξει πισωγύρισμα. Μόνο έτσι θα ξεπεράσουμε μια ώρα αρχύτερα την υγειονομική κρίση ώστε να γυρίσουν με ασφάλεια όλοι οι εργαζόμενοι στις δουλειές τους. Αυτό είναι προς το συμφέρον του κόσμου της εργασίας σήμερα.
Στο πλαίσιο αυτό, οι συμβολικοί εορτασμοί της Πρωτομαγιάς, με τήρηση κανόνων και αποστάσεων, μεταφέρονται για το πρώτο Σάββατο μετά την άρση των περιοριστικών μέτρων. Προσβλέπουμε ότι όλα τα σωματεία των εργαζομένων, όλων των βαθμίδων, αλλά και όλες οι πολιτικές δυνάμεις, θα αναγνωρίσουν με τη στάση τους ότι φέτος είναι αλλιώς. Όπως το Πάσχα, έτσι και η Πρωτομαγιά.
Β. Δημόσια Υγεία
Στο μεταξύ, η Κυβέρνηση συνεχίζει εντατικά τις προσπάθειες για την ενίσχυση του Συστήματος Υγείας. Συνεχίζουμε τις προσλήψεις ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού, τη δημιουργία νέων Μ.Ε.Θ., την προμήθεια πρόσθετου υγειονομικού υλικού. Έχουμε, ήδη, αυξήσει τις Μ.Ε.Θ. περίπου κατά 80%, ενώ το Σύστημα Υγείας έχει ενισχυθεί με 3.337 προσλήψεις ιατρικού, νοσηλευτικού, παραϊατρικού και λοιπού προσωπικού, ενώ γίνονται καθημερινά εγκρίσεις νέων προσλήψεων, για τα Νοσοκομεία και τα Κέντρα Υγείας όλης της χώρας.
Σημειώνουμε -ως άξιο επαίνου- το γεγονός ότι δύο ελληνικές επιχειρήσεις -στη Θράκη και τη Λάρισα- αναπροσάρμοσαν σε χρόνο μηδέν τις γραμμές παραγωγής τους και -αξιοποιώντας πρώτες ύλες από την Ελλάδα- δρομολόγησαν την κατασκευή προστατευτικών μασκών και υφασμάτων για χειρουργικές μάσκες, με δυνατότητα παραγωγής 300.000 χειρουργικών μασκών ημερησίως. Ο Πρωθυπουργός επικοινώνησε με τους ιδιοκτήτες τους και τους συνεχάρη, καθώς συμβάλλουν ώστε η Ελλάδα να αποκτήσει επάρκεια στα είδη αυτά που αποκτούν μείζονα σημασία για τη δημόσια υγεία.
Γ. Σύνοδος Κορυφής
Ταυτόχρονα συνεχίζουμε τη στήριξη επιχειρήσεων και νοικοκυριών που πλήττονται. Είναι ήδη προφανές ότι η πρωτόγνωρη υγειονομική κρίση θα προκαλέσει μεγάλη ύφεση σε ευρωπαϊκό, αλλά και παγκόσμιο επίπεδο. Και από την ύφεση αυτή, δυστυχώς, δεν θα ξεφύγει η χώρα μας. Με αυτά τα δεδομένα καταβάλλουμε συντονισμένες προσπάθειες έτσι ώστε, αφενός να περιοριστούν οι συνέπειες και αφετέρου να επιστρέψουμε σε σημαντικούς ρυθμούς ανάπτυξης, το ταχύτερο δυνατό. Κινούμαστε, για το σκοπό αυτό, με κοινωνική ευαισθησία, με πλήρη συναίσθηση ευθύνης, τόσο σε ευρωπαϊκό, όσο και σε εθνικό επίπεδο.
Σε ό,τι αφορά το κοινοτικό επίπεδο, είναι γεγονός ότι στην τελευταία Σύνοδο Κορυφής έγινε ένα σημαντικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Συμφωνήθηκε να δοθεί εντολή στην Πρόεδρο της Κομισιόν, Ursula von der Leyen, να παρουσιάσει, μέχρι τις 6 Μαΐου, ένα σχέδιο για το Ταμείο Ανάκαμψης (Recovery Fund), για την υποστήριξη της ανάπτυξης στην μετα-κορονοϊό εποχή, καθώς και ένα αναθεωρημένο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο για την περίοδο 2021-2027.
Από την αρχή έχουμε επισημάνει ότι σε μια περίοδο που οι ευρωπαϊκές οικονομίες χαρακτηρίζονται από σχετικά υψηλό συνολικό, δημόσιο και ιδιωτικό χρέος, αυτό που χρειάζεται είναι περισσότερες επιχορηγήσεις και λιγότερα δάνεια. Πιστεύουμε ότι οι διαφορές απόψεων ανάμεσα στις χώρες που υποστηρίζουν την παροχή βοήθειας μέσω δανείων και στις χώρες που υποστηρίζουν τις επιχορηγήσεις, μπορούν να γεφυρωθούν το επόμενο διάστημα.
Ο Πρωθυπουργός ανέδειξε τη σημασία που έχει η ελεύθερη διακίνηση όχι μόνο αγαθών και υπηρεσιών, αλλά και των ίδιων των Ευρωπαίων πολιτών. Και έκανε σαφές ότι χρειάζεται, με ευθύνη της Κομισιόν, ένα σχέδιο σε κοινοτικό επίπεδο για την εξομάλυνση των μεταφορών, ιδίως δε των αερομεταφορών, το συντομότερο δυνατό.
Σε εθνικό επίπεδο η Κυβέρνηση, αφενός συνεχίζει τις δράσεις στήριξης επιχειρήσεων, εργαζόμενων και ανέργων και αφετέρου προωθεί αναγκαίες μεταρρυθμίσεις που θα συμβάλουν στην επανεκκίνηση της οικονομίας.
Δ. Σε ό,τι αφορά τα μέτρα στήριξης:
– Αρχίζει από σήμερα η καταβολή του επιδόματος των 400 ευρώ στους μακροχρόνια άνεργους. Μέχρι το απόγευμα της Παρασκευής είχαν εγγραφεί στην πλατφόρμα 73.000 μακροχρόνια άνεργοι, ποσοστό άνω του 43% των δικαιούχων. Η ειδική πλατφόρμα του ΟΑΕΔ για τους μακροχρόνια άνεργους θα παραμείνει ανοιχτή έως τις 3 Μαΐου.
-Αύριο Τρίτη θα πληρωθούν την αποζημίωση ειδικού σκοπού των 800 ευρώ πάνω από 105.000 εργαζόμενοι σε επιχειρήσεις που είτε έκλεισαν, είτε έχουν πληγεί, με το συνολικό κονδύλι να ανέρχεται σε 84 εκατομμύρια ευρώ. Έχουν ήδη πληρωθεί 686.000 εργαζόμενοι.
-Επεκτείνεται η χορήγηση της αποζημίωσης ειδικού σκοπού σε αυτοαπασχολούμενους, ελεύθερους επαγγελματίες και σε επιχειρήσεις που δεν απασχολούν εργαζόμενους ή απασχολούν μέχρι και είκοσι εργαζόμενους, έναντι πέντε που προβλεπόταν μέχρι σήμερα.
-Οι αιτήσεις για την αποζημίωση ειδικού σκοπού ύψους περί των 500 εκατ. ευρώ σε 600.000 ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και ιδιόκτητες επιχειρήσεων ολοκληρώνονται την Τρίτη 28 Απριλίου. Η διαδικασία αποστολής εντολών πληρωμών θα έχει ολοκληρωθεί έως την Πέμπτη 30 Απριλίου και οι ωφελούμενοι θα δουν τα χρήματα στον τραπεζικό τους λογαριασμό το αργότερο μέχρι την Δευτέρα 4 Μαΐου, ανάλογα με την λειτουργία των τραπεζικών συστημάτων πληρωμών. Υπενθυμίζεται ότι η Παρασκευή 1 Μαΐου είναι τραπεζική αργία.
-Παράλληλα μέχρι την Πέμπτη 30 Απριλίου θα έχουν καταβληθεί τα 600 ευρώ στους επιστήμονες δικαιούχους.
-Μέσα στην επόμενη εβδομάδα έως τις 8 Μαΐου θα καταβληθεί και η επιστρεπτέα προκαταβολή ύψους 1 δισεκατομμυρίου ευρώ στις επιχειρήσεις.
Με αυτό τον τρόπο ολοκληρώνεται η πληρωμή όλων των βοηθημάτων για την α’ φάση της κρίσης, που καλύπτουν περισσότερους από 1,8 εκατομμύρια εργαζόμενους, ελεύθερους επαγγελματίες, επιστήμονες, αυτοαπασχολούμενους και ιδιοκτήτες επιχειρήσεων.
Επίσης:
-Από τις αρχές Μαΐου θα έχουν τη δυνατότητα οι πληττόμενες επιχειρήσεις να λαμβάνουν δάνεια ύψους έως το 25% του τζίρου τους από τις τράπεζες με εγγύηση του Δημοσίου.
-Στο πλαίσιο των πολιτικών για τη στήριξη της οικογένειας, που αποτελεί άλλωστε βασική προτεραιότητα της Κυβέρνησης, καταβάλλεται έκτακτη οικονομική ενίσχυση σε 63.900 νοικοκυριά που λαμβάνουν ήδη το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα και έχουν ένα τουλάχιστον ανήλικο μέλος. Θα καταβληθούν επιπλέον 100 ευρώ για το πρώτο παιδί και 50 ευρώ για κάθε επόμενο, με ανώτατο όριο τα 300 ευρώ συνολικά για κάθε δικαιούχο.
-Επεκτείνεται η περίοδος διάθεσης του πετρελαίου θέρμανσης με μειωμένο συντελεστή έως τις 15 Μαΐου, ώστε οι πολίτες να εκμεταλλευτούν τις σημερινές χαμηλές τιμές.
-Παρατείνεται έως 10 Μαΐου η άδεια ειδικού σκοπού που δικαιούνται εργαζόμενοι γονείς.
Ε. Δράσεις της Πολιτείας για ειδικές κατηγορίες πληθυσμού
Στα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης (ΚΥΤ):
Από την ώρα που εφαρμόστηκαν περιοριστικά μέτρα, η Κυβέρνηση έλαβε πρόσθετα μέτρα για τα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης και τις δομές όπου φιλοξενούνται πρόσφυγες και μετανάστες.
-Πρώτον, έχουν περιοριστεί οι έξοδοι.
-Δεύτερον, έχουν ενισχυθεί με υγειονομικούς σταθμούς και πρόσθετες σκηνές τα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης, ώστε να υπάρχει δυνατότητα απομόνωσης, εάν χρειαστεί.
-Τρίτον, μέχρι 31 Μαΐου, έχουν περιοριστεί οι μετακινήσεις ακόμη και αυτών που έχουν εξασφαλίσει άσυλο.
-Τέταρτον, όλα όσα προσπαθούμε να επικοινωνήσουμε στους πολίτες για την προστασία τους μεταφράζονται σε πολλές γλώσσες, ώστε να είναι ενήμεροι και οι πρόσφυγες και οι μετανάστες.
Σημειώνεται επίσης ότι είναι έτοιμα και τίθενται σε λειτουργία από την ερχόμενη εβδομάδα τα ΑΤΜ στα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης των νησιών μας, ώστε να περιορίζονται οι μετακινήσεις του πληθυσμού που διαμένει στις δομές.
Στα κέντρα κράτησης
Η αύξηση των μέτρων υγιεινής στις φυλακές ήταν ένας αγώνας δρόμου. Σε έναν χώρο όπως είναι οι φυλακές, όπου η μείωση του συγχρωτισμού δεν είναι επιλογή, δεν έχει σημειωθεί κανένα κρούσμα κορονοϊού. Κι αυτό διότι από την πρώτη στιγμή η Κυβέρνηση έλαβε αυστηρότατα μέτρα για την αντιμετώπιση του κορονοϊού, τα οποία οι ίδιοι οι κρατούμενοι και το προσωπικό των φυλακών αγκάλιασαν, κατανοώντας την αναγκαιότητά τους.
Συγκεκριμένα:
-Απαγορεύτηκαν τα επισκεπτήρια, προκειμένου να προστατευθούν από τη μόλυνση κρατούμενοι και εργαζόμενοι.
-Σταμάτησαν όλες οι μεταγωγές για τους ίδιους λόγους.
-Δημιουργήθηκε ένα άρτιο κέντρο 120 κλινών σε κτήριο στον Κορυδαλλό, προκειμένου να υποδεχθεί τα πιθανά κρούσματα, το οποίο ευτυχώς έμεινε άδειο και στη συνέχεια σε αυτό θα μεταφερθούν κρατούμενοι μειώνοντας έτσι τον αριθμό των έγκλειστων σε άλλα Καταστήματα Κράτησης.
-Μέχρι να υπογραφούν συμβάσεις για την αγορά μασκών και απολυμαντικών υπήρξαν συμφωνίες με τον Ερυθρό Σταυρό ο οποίος προμήθευσε τις φυλακές με αυτά τα είδη κατά το πρώτο κρίσιμο διάστημα της υγειονομικής κρίσης, έτσι ώστε να μην χαθεί πολύτιμος χρόνος.
-Έγιναν απολυμάνσεις και μυοκτονίες-εντομοκτονίες που δεν είχαν γίνει καθόλου τα προηγούμενα πέντε χρόνια.
-Διανεμήθηκαν στους κρατούμενους είδη προσωπικής υγιεινής.
-Παραγγέλθηκαν τέλος νέα στρώματα, μαξιλάρια και κλινοσκεπάσματα τα οποία μόλις παραδοθούν θα λύσουν ένα πρόβλημα που δεν είχε αντιμετωπιστεί για χρόνια.
ΣΤ. Νομοσχέδιο για το Περιβάλλον
Σε ό,τι αφορά τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, αυτές δεν σταματούν, λόγω της πανδημίας. Αντίθετα, συνεχίζονται. Μείζονος σημασίας είναι το Νομοσχέδιο για το Περιβάλλον, που κατατέθηκε την Παρασκευή στη Βουλή και συζητείται από αύριο στη Διαρκή Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου. Πρόκειται για μια μεγάλη τομή, καθώς προστατεύει το περιβάλλον και ταυτόχρονα διευκολύνει την ανάπτυξη, με στόχο να αποτελέσει η Ελλάδα διεθνές πρότυπο πράσινης ανάπτυξης. Το νομοσχέδιο, μεταξύ άλλων, προβλέπει:
– Ριζική απλοποίηση όλων των περιβαλλοντικών αδειοδοτήσεων, έτσι ώστε η έκδοσή τους να μην απαιτεί πλέον 6-8 χρόνια, αλλά μόλις 100-150 ημέρες.
– Μεγάλη μείωση του χρόνου για την αδειοδότηση ΑΠΕ.
– Υιοθέτηση νέου ευρωπαϊκού πλαισίου -με την έγκριση του Συμβουλίου της Επικρατείας- για τις περιοχές Natura όπου σήμερα υπάρχει καθεστώς αυθαιρεσίας, ανεξέλεγκτων καταστάσεων και ad hoc ρυθμίσεων.
– Αντιμετώπιση των προβλημάτων των δασικών χαρτών και των οικιστικών πυκνώσεων, ώστε να μπει τέλος στην ομηρία εκατοντάδων χιλιάδων πολιτών.
– Επιβολή ενιαίου περιβαλλοντικού τέλους ανεξαρτήτως πάχους της πλαστικής σακούλας.
– Τομές για την επίλυση του προβλήματος των αποβλήτων σε πολλές περιοχές της χώρας.
– Επιβολή ως απαραίτητης προϋπόθεσης για την έκδοση οικοδομικής άδειας, την πρόβλεψη για την αποκομιδή των μπάζων.
– Θέσπιση συγκεκριμένων δράσεις και μέτρων που θα προωθήσουν την ανακαίνιση δημοσίων και ιδιωτικών κτιρίων.
Τέλος, σας ενημερώνω ότι την Τετάρτη στις 11 το πρωί θα πραγματοποιηθεί μέσω τηλεδιάσκεψης το Υπουργικό Συμβούλιο του Απριλίου.